By Hoàng Lan Diệu Nhã

Mô hình chăm sóc người cao tuổi “hệ nội trú” đã có từ lâu, và mô hình “hệ bán trú” đang triển khai và phát triển dần tại Việt Nam, trong khi mô hình “hệ bán trú” này đã có từ lâu trên thế giới.

Tuy nhiên càng nghiên cứu sâu về mô hình này, càng thấy đâu đó tại các vùng quê Việt Nam, mô hình này đã phát triển đáng ngưỡng mộ; ở những nơi ấy, người già thường qua lại nhà thăm hỏi nhau, gặp nhau ngoài đường đều chào hỏi vui vẻ, cùng rủ nhau đi tham dự những lớp, những câu lạc bộ ở thôn ấp. Không cần nhìn đâu xa, hãy học hỏi từ truyền thống dân ta; sau đó kết hợp với những chi tiết mang hơi thở thời đại, mới là tiết kiệm, mới là quốc sách và … gia sách.

Muốn thế, xã hội cần xây dựng những trung tâm sinh hoạt cộng đồng rộng khắp, đó có thể là tại nhà văn hóa, một góc cơ sở ủy ban nhân dân hoặc một góc công viên, một góc của đất do Nhà nước quản lý đang bỏ trống chưa sử dụng; Nhà nước và tư nhân được Nhà nước chọn lọc, hoặc đơn giản hơn là dịch vụ tư nhân trên đất có quyền sử dụng đất được cấp riêng, cùng mở các dịch vụ tại các trung tâm này.

Các dịch vụ tại trung tâm chăm sóc người già hệ ban ngày - bán trú gồm có:

1. Đưa đón “học viên” tận nhà đến “nơi học”.

2. Bữa ăn “bán trú” với các “học viên” khác.

3. Những “môn học” tùy chọn: múa, hát, vẽ, yoga, nấu ăn, đan móc, thêu, kết cườm, đánh cờ, sáng tác văn thơ, bơi, tin học cơ bản, tin học nâng cao, đồ họa, ngoại ngữ, chăm sóc tạo hình cây cảnh,…

4. Các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, làm đẹp gồm có: cấp thuốc hàng tháng, khám bệnh hàng tháng, massage thư giãn, bấm huyệt, chăm cứu, làm tóc, làm móng, săn sóc da mặt, đọc sách, trò chơi phát triển trí nhớ,…

5. Các dịch vụ phục hồi chức năng cho người già sau cơn bạo bệnh hay tai nạn.

6. Tổ chức luân phiên sử dụng lao động người già (có chọn lọc) để chăm sóc người già khác, để giảm chi phí “bán trú”, đồng thời tăng khả năng tự tin giao tiếp cho “học viên”, duy trì khả năng vận động, cân bằng cảm xúc và tâm lý hữu dụng cho cá nhân.

7. Hỗ trợ liên kết với các cơ quan khác để “học viên” có cơ hội giao lưu.

Về phía gia đình, nếu cộng đồng dân cư không có khu sinh hoạt chung mà gia đình có có điều kiện thì nên dành một phần diện tích cho các cụ gặp gỡ giao lưu, thì người già của gia đình mình sẽ không cô đơn.

Hy vọng là các gia đình đều quan tâm chăm sóc sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần cho người già trong gia đình.

Hy vọng là xã hội sẽ có nhiều cơ sở, dịch vụ chăm sóc người già với chất lượng đạt yêu cầu mà chi phí thấp hơn tiền lương hưu của các cô chú công nhân; đến khi đó thì các cụ sẽ có “tuổi già rực rỡ”, không phải là nói suông và không phải chỉ là điều mơ ước.